Bireysel veya Şirket Araç Kiralama, farklı açılardan sunduğu avantajlar sebebiyle farklı bireyler ve şirketlerce tercih edilmektedir. Yüksek araç vergileri hem bireyleri hem de şirketleri satın almak yerine uzun dönem araç kiralamayı tercih etmeye yöneltti. Özellikle birden fazla araca ihtiyaç duyan firmalar için bu alandaki vergi avantajlarından faydalanmak oldukça karlı bir seçenek olabilir. Özellikle Ankara'da filo kiralama yaparken eşsiz vergi avantajlarına ulaşabilirsiniz.
Araç kiralama giderlerine stopaj ve KDV oranları dâhildir. Vergi olarak ödenen stopaj oranı, araç kiralama ücretinin %20'sine tekabül etmektedir. Kiralık araçların giderleri arasında yer alan bir diğer kalem ise araç kiralama ücretinin %20'ine tekabül eden KDV'dir. Basit bir örnekle açıklamak gerekirse, kiralama bedeli 1.000 TL olan bir araç için KDV olarak 200 TL ödenmesi gerekiyor.
Araç kiralama vergisi, şirketlerin kurumlar vergisinden indirebileceği kalemlerden biri olup, 317 Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde düzenlenmiştir. Bu uygulama kapsamında, kiralanan veya aktif kayıtlı binek veya ticari araçların kiralanması, satın alınması ve diğer giderlere ilişkin giderler sınırlandırılmıştır. Araç kiralama muhasebe kaydı ile ilgili detaylı bilgiye bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Araç kiralamayı gider olarak göstermek mümkündür. Şirket aracı veya araçları kiralanabilir veya şirket adına tescil edilebilir. Her iki durumda da araca ilişkin giderlerin önemli bir kısmı gider olarak gösterilebilir. Buna yakıt, otopark, araç onarım giderleri ile geçiş ücreti ve otoyol ücretleri dâhildir. Hem araç kiralama hem de binek araç harcamalarının 7194 Sayılı Kanun kapsamında çeşitli kısıtlamalara tabi olduğunu belirtmek gerekir.
Araç kiralama muhasebesi ile ilgili olarak bu giderlerin %70'e kadar olan kısmı gider olarak gösterilebilir. Giderlerin kalan %30'luk kısmı “Gelir Vergisi Kanunu Madde 40/5” uyarınca binek otomobillerin muhasebe kaydına “indirilemeyen gider” olarak kaydedilebilir.
Firmadan araç kiralama için muhasebe kaydı söz konusu ise izlenecek prosedür oldukça basittir. Aracı kiraladığınız şirket, işletmeniz adına bir kiralama faturası keser. Bu fatura pazarlama ve genel yönetim gideri olarak kaydedilebilir. Bu sayede araç kiralama için muhasebe girişini tamamlayabilirsiniz.
Vergi mükellefi olmayan kişi veya kurumlardan araç kiraladığınızda stopaj ve KDV giderlerini karşılamakla yükümlüsünüz. Bu tür kiralama işlemleri genellikle binek araçlar için tercih edilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. maddesine göre kiralarda stopaj oranı kira bedelinin %20'sidir.
Vergi mükellefi olmayan kişi veya şirketlerden araç kiralayan şirketlerden doğan ödemelere GMSİ (Gayrimenkul Geliri) veya kira geliri denmektedir. Bu ödemeler üzerinden %20 oranında gelir vergisi stopajı ve %20 oranında KDV mükellefi olarak ödenir. Ayrıca sözleşme gereği %0,15 oranında Damga Vergisi Beyannamesi gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 40/5 maddesine göre araç giderleri ilgili şirketin kazancından indirilebilir. Harcama konusu araçlar aktif olarak tescil edilebileceği gibi kiralama yoluyla da işletmeye dâhil edilebilir. KDV tevkifatı, stopaj vergisini ifade eder. Kiralama sözleşmesinde bahsi geçen hizmet, şoför ve kiralama şeklinde fiyatlandırılabilir. Bu durumda şoför hizmeti için ödemenin 9/10'u, kiralama için 5/10'u kesilir. Bu stopaj vergilerini sadece birkaç tıklama ile kolayca hesaplayabilirsiniz.
Araç kiralama faturalarının gider gösterilmesine ilişkin şartlar 313 Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile düzenlenmiştir. Bu tebliğe göre araç kiralama muhasebesinde gider olarak gösterilebilecek tutar 8.000 TL'den 15.000 TL'ye çıkarılmıştır. Bu nedenle 15.000 TL'yi aşan kira bedelleri gider yazılamaz. Ayrıca belirlenen limitin üzerindeki tutarlar için KDV indirimi yapılamaz. Kiralanan bir arabanın muhasebe kaydının gider olarak nasıl gösterilebileceğini göstermek için:
BESA kayıtlı bir aracın aylık kiralama bedeli 16.000 TL ise,
Gider yazılabilecek tutar 12.000 TL,
İndirilemeyen tutar (KKEG) 4.000 TL,
İndirilemeyen KDV ise 4.000 x %20 = 800 TL olarak hesaplanacaktır.
Her gider için KKEG ve gider kaydedilecek tutar dikkate alınmalıdır. Şirketinizi önemli masraflardan korumak için filo kiralama seçeneğini uzun vadeli olarak değerlendirmeyi düşünebilirsiniz.
7194 Sayılı Kanun'un 13. ve 14. Maddeleri ile Gelir Vergisi Kanunu'nun 40. ve 68. Maddeleri kapsamında, işletmelerin kiralama veya satın alma yoluyla yaptıkları araç giderlerine kısıtlamalar getirilmiştir. Binek otomobillerin kısmen veya tamamen kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi amacıyla kiralanan araçlar bu kapsamdadır. Binek araçlar için araç kiralama giderlerindeki kısıtlama %70'tir. Bu miktar her yıl değişebilir.
Kiralama yoluyla edinilen araçların aylık kiralama giderleri, 2023 yılında 15.000 TL'ye kadar gider gösterilerek vergiye tabi gelirden düşülebilir. Ayrıca, kiralanan araçların bakım ve yakıt giderleri de yüzde 70 oranında vergiye yansıtılabiliyor. Yüzdesi İndirilemeyen Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) de filo şirketlerinin sorumluluğundadır.
